Skutki niepłacenia alimentów mogą być różne — kara grzywny, kara ograniczenia lub pozbawienia wolności, obciążenie innych członków rodziny niż matka czy ojciec dziecka. O jakich konsekwencjach zaniedbań warto pamiętać? Gdzie zgłosić niepłacenie alimentów i jak zabezpieczyć swoje interesy?
Na kim spoczywa obowiązek alimentacyjny?
Mogłoby się wydawać, że obowiązki alimentacyjne wobec dziecka mają tylko jego rodzice. Prawda jest jednak taka, że obciążają one również zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem. Jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych, obowiązek alimentacyjny obciąża bliższych stopniem przed dalszymi. Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania, spoczywa zatem na krewnych w linii prostej oraz na rodzeństwie.
Czym skutkuje niepłacenie alimentów?
Za niepłacenie alimentów sąd może wymierzyć karę grzywny w stawkach dziennych, poprzez określenie liczby stawek oraz wysokość jednej stawki. Przy czym najniższa liczba stawek wynosi 10, a najwyższa 540. Warto zaznaczyć, że wysokość stawek dziennych zależna jest od dochodów sprawcy, jego warunków osobistych, możliwości majątkowych oraz zarobkowych.
Stawka dzienna nie może być niższa od 10 złotych ani też nie może przekraczać 2000 złotych. Częstą karą stosowaną przez sąd wobec dłużników alimentacyjnych jest kara ograniczenia wolności trwające najkrócej miesiąc, najdłużej dwa lata.
Kara pozbawienia wolności wymierzona jest w miesiącach i latach i trwa najkrócej miesiąc.
Niepłacenie alimentów może zostać zakwalifikowane jako przestępstwo. Regulują to przepisy kodeksu karnego (art. 209 § 1), który uznaje za przestępstwo sytuację, w której osoba zobowiązana do płacenia alimentów uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego, co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem bądź umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo, jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące.
Istnieje możliwość złagodzenia odpowiedzialności karnej w sytuacji, gdy dłużnik alimentacyjny, wobec którego zostało wszczęte postępowanie karne, uiści w całości zaległe alimenty nie później niż przed upływem 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego.
Gdzie zgłosić niepłacenie alimentów? Postępowanie komornicze
Gdzie zgłosić niepłacenie alimentów? Najczęściej podejmowanym krokiem jest skierowanie sprawy do komornika. Wyrok dotyczący obowiązku alimentacyjnego jest opatrzony klauzulą wykonalności. Jeśli jego postanowienia nie są realizowane, istnieje możliwość sprawnej egzekucji należności w postępowaniu komorniczym. Inicjuje je wniosek o wszczęcie egzekucji.
Co zrobić, gdy ojciec nie płaci alimentów? Pozew przeciwko dziadkom
Co zrobić, gdy ojciec nie płaci alimentów? Taka sytuacja może stanowić podstawę skierowania pozwu przeciwko dziadkom w celu obciążenia ich zobowiązaniem. Zostanie on jednak pozytywnie rozpatrzony tylko wtedy, gdy wnuczek będzie znajdował się w stanie niedostatku, a do tego zostanie spełniona jedna z następujących przesłanek:
● oboje rodzice dziecka nie będą żyć,
● zobowiązany nie będzie w stanie sprostać obowiązkowi alimentacyjnemu np. ze względu na chorobę,
● uzyskanie alimentów będzie niemożliwe lub utrudnione.
Dziadkowie mogą w niektórych sytuacjach odmówić płacenia alimentów, powołując się np. na swój stan zdrowia czy sytuację finansową.
Jak wyegzekwować alimenty? Pozew do prokuratury
Jeśli zobowiązany zalega z co najmniej trzema ratami alimentacyjnymi, dopuszcza się popełnienia przestępstwa. Podlega w związku z tym grzywnie, karze ograniczenia lub pozbawienia wolności. W takiej sytuacji może on otrzymać wyrok za alimenty, który wpłynie np. na możliwość zatrudnienia w miejscach, w których pracodawcom zależy na niekaralności pracowników. W wielu sytuacjach takie działanie może skłonić do realizacji obowiązków wobec dzieci. Kara za niepłacenie alimentów jest w tej sytuacji na tyle dotkliwa, że skłania do refleksji.
Alimenty niepłacone w całości — wpis do rejestru dłużników
Alimenty niepłacone w całości mogą stanowić też podstawę do wpisania dłużnika w rejestrach związanych z zadłużeniem. To narzędzie jest szczególnie przydatne w postępowaniu z tymi, którzy mimo dysponowania środkami nie chcą realizować swoich obowiązków. Taki wpis zmotywuje ich do uregulowania zobowiązań.
Pomoc prawna przy egzekwowaniu alimentów
Wyegzekwowanie alimentów obejmuje zainicjowanie stosownego procesu, a także uczestnictwo w takich procedurach, jak odpowiedź na wezwanie na wywiad alimentacyjny czy skierowanie sprawy do funduszu alimentacyjnego. W każdej z tych sytuacji pomoc prawna może być przydatna ze względu na wsparcie merytoryczne na poszczególnych etapach, a także opracowanie strategii działania i zabezpieczenie interesów stron. W związku z tym warto skorzystać ze wsparcia prawnika od alimentów w celu zaplanowania podejmowanych inicjatyw i ich wdrażania. Mocodawca pomoże m.in. opracować pozew o zaległe alimenty. Wzór dokumentu umożliwi uniknięcie błędów formalnych i ryzyko opóźnienia rozpatrzenia sprawy.
