Adopcja nazywana również przysposobieniem dziecka uregulowana jest w przepisach kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a także ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Co warto wiedzieć o postępowaniu adopcyjnym?

Adopcja – podstawowe zagadnienia

Zgodnie z definicją, adopcja jest przyjęciem do rodziny obcej osoby, stwarzająca stosunek podobny do pokrewieństwa. Przysposobić można tylko osobę małoletnią dla jej dobra. Przepisy określają procedurę adopcyjną, którą należy przejść, aby adoptować dziecko. Wśród przesłanek adopcyjnych wymienić należy:

osoby ubiegające się o przysposobienie dziecka muszą mieć pełną zdolność do czynności prawnych;
mogą ubiegać o to osoby samotne lub małżonkowie – w tym drugim przypadku dokonują wspólnego przysposobienia;
przysposobienie dziecka jest możliwe, jeśli osoby ubiegające się o to, posiadają kwalifikacyjną opinię wystawioną przez ośrodek adopcyjny, a także świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ten ośrodek;
pomiędzy osobami ubiegającymi się o adopcję, a przysposobionymi, musi istnieć odpowiednia różnica wieku.

Definicja rodziny adopcyjnej

Rodzina adopcyjna (inaczej rodzina przysposabiająca) ustanawiana jest przez sąd rodzinny. W niej przynajmniej jedno dziecko zostało przyjęte do rodziny poprzez proces adopcji. Adopcja to prawny akt, w wyniku którego osoby niebędące biologicznymi rodzicami dziecka stają się jego prawnymi rodzicami. To oznacza, że adopcyjna rodzina ma wszystkie prawa i obowiązki rodziców wobec przyjętego dziecka, takie same jak w przypadku biologicznych rodziców.

Adopcja – jakie rodzaje wyróżniają przepisy prawa?

Przepisy prawa przewidują trzy różne rodzaje adopcji, a mianowicie: przysposobienie pełne, całkowite i niepełne. Na czym polega różnica?

Adopcja pełna

Zgodnie z przepisami prawa poprzez przysposobienie pełne rozumiemy zerwanie relacji z biologiczną rodziną dziecka (ze względu na pozbawienie władzy rodzicielskiej rodziców biologicznych) i włączenie dziecka do nowej rodziny.

Adopcja całkowita

Odmianą przysposobienia pełnego jest przysposobienie całkowite. Oznacza ono, że rodzice biologiczni dziecka zgodzili się na jego adopcję nie wskazując osób przysposabiających lub są oni nieznani lub nie żyją.

Adopcja niepełna

O przysposobieniu niepełnym mowa, gdy dziecko w dalszym ciągu związane jest ze swoimi biologicznymi krewnymi, a więzi prawne łączą je wyłącznie z nowymi rodzicami bez powstania więzi pomiędzy dzieckiem, a krewnymi rodziców, którzy je adoptowali.

Kto może adoptować dziecko?

Przysposobić może osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, jeżeli jej kwalifikacje osobiste uzasadniają przekonanie, że będzie należycie wywiązywała się z obowiązków przysposabiającego oraz posiada opinię kwalifikacyjną oraz świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny, o którym mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, chyba że obowiązek ten jej nie dotyczy.

Czy dziecko musi zgodzić się na adopcję?

Do przysposobienia potrzebna jest zgoda przysposabianego, który ukończył lat trzynaście.

Sąd opiekuńczy powinien wysłuchać przysposabianego, który nie ukończył lat trzynastu, jeżeli może on pojąć znaczenie przysposobienia.

Sąd opiekuńczy może wyjątkowo orzec przysposobienie bez żądania zgody przysposabianego lub bez jego wysłuchania, jeżeli nie jest on zdolny do wyrażenia zgody lub jeżeli z oceny stosunku między przysposabiającym a przysposabianym wynika, że uważa się on za dziecko przysposabiającego, a żądanie zgody lub wysłuchanie byłoby sprzeczne z dobrem przysposabianego.