Odpowiedzialność karna nieletnich – czyli kiedy dziecko może zostać pociągnięte do odpowiedzialności? Prawo dotyczące tego zagadnienia różni się w zależności od wieku dziecka oraz rodzaju popełnionego przez niego czynu zabronionego. W przypadku przestępstw popełnionych przez nieletnich pytanie dotyczące granic wiekowych jest to niezwykle ważne. Odpowiedź znajdą Państwo w dalszej części artykułu.

Na zasadach określonych w Kodeksie Karnym odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat.

Przy czym, nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego wymienionego, w przepisie art. 10§ 2 k.k. tj. np. zamach na życie Prezydenta RP, zabójstwo, ciężki uszczerbek na zdrowiu, sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego, zgwałcenie i wymuszenie czynności seksualnej, czynna napaść na funkcjonariusza publicznego – może odpowiadać na zasadach określonych kodeksie karnym, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne.

W stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają.

Odpowiedzialność karna nieletnich – środki wychowawcze

W przypadku demoralizacji nieletniego lub popełnienia przez niego czynu zabronionego mogą być orzeczone przez sąd środki wychowawcze. Wśród nich znajdziemy:

upomnienie,
zobowiązanie do określonego postępowania, a zwłaszcza naprawienia wyrządzonej szkody w całości lub w części,
nadzór odpowiedzialny rodziców albo opiekuna nieletniego,
nadzór organizacji społecznej,
nadzór kuratora sądowego,
skierowanie do ośrodka kuratorskiego,
zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju,
przepadek przedmiotów pochodzących z czynu zabronionego,
umieszczenie w rodzinie zastępczej zawodowej specjalistycznej,
umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym,
umieszczenie w okręgowym ośrodku wychowawczym.