} Zasiedzenie - Adwokat Gdańsk, Tczew, Starogard Gdański | cejrowski.pl

Zasiedzenie nieruchomości

Sprawy o zasiedzenie – Adwokat ze Starogardu, Tczewa, Gdańska

Starogard, Tczew i Gdańsk to miasta, w których pracuje adwokat od zasiedzenia. Zajmujemy się doradztwem prawnym związanym z całą procedurą, przygotowaniem niezbędnych formalności, a także analizą indywidualnej sytuacji klienta w świetle obowiązujących przepisów. Wyjaśniamy, czym jest zasiedzenie, kiedy można je przeprowadzać, a także jak wygląda jego przebieg. Informujemy również, na czym polega różnica między dobrą i złą wiarą przy zasiedzeniu oraz doradzamy w kwestiach podatkowych związanych z tym zagadnieniem.

Czym jest zasiedzenie?

Zasiedzenie nieruchomości, w tym zasiedzenie działki czy innej rzeczy jest procedurą polegającą na legalnym i nieodpłatnym nabyciu własności rzeczy na skutek jej samoistnego posiadania przez określony prawnie czas. Podstawą zasiedzenia jest art. 172 Kodeksu cywilnego, mający następującą treść: 

§  1.  Posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie).

§  2.  Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

§  3. Nabyć nieruchomość rolną w rozumieniu przepisów ustawy, o której mowa w art. 166 § 3, przez zasiedzenie może jedynie rolnik indywidualny w rozumieniu przepisów tej ustawy, jeżeli – ustalona zgodnie z przepisami art. 5 ust. 2 i 3 tej ustawy – powierzchnia nabywanej nieruchomości rolnej wraz z nieruchomościami rolnymi stanowiącymi jego własność nie przekroczy 300 ha użytków rolnych.

Przesłanki zasiedzenia nieruchomości

Aby doszło do zasiedzenia, konieczne jest zatem spełnienie 3 przesłanek: bycia samoistnym posiadaczem, trwanie stanu posiadania przez prawnie określony czas oraz wystąpienia dobrej lub złej wiary. Po przeprowadzeniu procedury należy zapłacić podatek od zasiedzenia, który wynosi 7% podstawy opodatkowania. 

Kim jest posiadacz samoistny?

Posiadacz samoistny to taki, którego zakres faktycznego władania rzeczą jest taki sam jak właściciela i który znajduje się w położeniu pozwalającym na korzystanie z rzeczy w taki sposób, jak może to czynić właściciel.

Przesłanka upływu czasu

Upływ czasu jako przesłanka zasiedzenia zależy od tego, co jest przedmiotem zasiedzenia i czy zasiedzenie dotyczy ruchomości, czy też nieruchomości. W przypadku rzeczy ruchomych okres posiadania musi wynosić 3 lata, natomiast w przypadku nieruchomości zasiadywanych w dobrej wierze okres ten wynosi 20 lat, a w złej wierze 30 lat.

Zasiedzenie w dobrej lub złej wierze

Istnienie dobrej wiary nastręcza najwięcej problemów. W dobrej wierze jest taki samoistny posiadacz rzeczy, który wszedł w jej posiadanie, nie tylko będąc przekonanym o nabyciu własności rzeczy od osoby uprawnionej, ale ponadto gdy jego przekonanie było zarazem usprawiedliwione konkretnymi okolicznościami. W innych przypadkach samoistnego posiadania zazwyczaj występuje zasiedzenie w złej wierze.

Co można nabyć przez zasiedzenie?

Zasiedzenie może dotyczyć m.in.: 

  • prawa własności nieruchomości,
  • prawa użytkowania wieczystego,
  • służebności drogowej,
  • działki rolnej – zasiedzenie gruntu rolnego jest jednak obwarowane dodatkowymi obostrzeniami. 

Z aktualnie obowiązujących przepisów wynika również to, czego nie można zasiedzieć. Są to m.in. grunty przeznaczone pod lotniska międzynarodowe i te związane z obronnością oraz bezpieczeństwem kraju.

Jak przerwać bieg zasiedzenia?

Zgodnie z art. 123 Kodeksu cywilnego bieg przedawnienia przerywa każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw, egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia bądź zabezpieczenia roszczenia. Bieg zasiedzenia przerwie również uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje. Zatem w praktyce bieg zasiedzenia przerwą m.in. wnioski o dział spadku czy zniesienie współwłasności. 

Sprawa o zasiedzenie – jak wygląda?

Sprawa o zasiedzenie przebiega w następujących etapach: 

  • przygotowanie stosownego wniosku,
  • przeprowadzenie postępowania – przedstawienie dowodów, przesłuchanie świadków,
  • ocena dowodów i uwzględnienie lub oddalenie złożonego wniosku.

Ile trwa sprawa o zasiedzenie? To zależy od stopnia jej skomplikowania oraz okoliczności. W niektórych przypadkach może to być jedno posiedzenie, a w innych postępowanie może trwać latami. 

Zasiedzenie nieruchomości a dziedziczenie

Zasiedzenie nieruchomości a spadkobiercy – jaka relacja między nimi zachodzi? Jeśli spadkobiercy złożą wniosek o podział spadku lub stwierdzenie nabycia go, bieg zasiedzenia zostanie przerwany. W związku z tym niemożliwe okaże się uzyskanie tytułu własności w ramach tego rodzaju postępowania. Z kolei spadkobiercy mogą zasiedzieć nieruchomość.

Jak chronić się przed zasiedzeniem nieruchomości?

W ramach ochrony przed zasiedzeniem należy przede wszystkim zadbać o uregulowanie jej stanu prawnego – szczególnie jeśli zostało się niedawno jej właścicielem. W takiej sytuacji warto również zorientować się, jak faktycznie wygląda sytuacja danego gruntu czy obiektu, aby upewnić się, że nie jest on przez nikogo użytkowany. 

Jeśli okaże się, że korzysta z niego inna osoba, należy uregulować tę kwestię. Można tego dokonać np. poprzez zawarcie umowy dzierżawy lub najmu. Wówczas korzystający przestaje być właścicielem samoistnym, a staje się zależnym. Oczywiście na podstawie prawa własności można także zdecydować, że dana osoba nie będzie w ogóle korzystała z gruntu. W niektórych sytuacjach warto także podjąć czynności, które przerwą bieg zasiedzenia.

Dobra a zła wiara przy zasiedzeniu – jaka jest różnica w toku całego postępowania?

Różnica między dobrą a złą wiarą dotyczy przede wszystkim okresu bycia samoistnym posiadaczem. Posiadanie w złej wierze wymaga upływu 30 lat do zasiedzenia, a to w dobrej – 20. Kwestie dobrej i złej wiary budzą często wątpliwości, dlatego na etapie postępowania w sprawie warto skorzystać z pomocy adwokata. Zasiedzenie i związane z nim przesłanki mogą być bowiem interpretowane na różne sposoby, a pomoc merytoryczna pomoże w ochronie własnych interesów prawnych.

 

Więcej informacji o niektórych z naszych specjalizacji: