Testament ustny jako instrument prawa wyjątkowego – aktualna wykładnia art. 952 § 2 k.c. w świetle najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego Testament ustny stanowi jedną z form testamentów szczególnych, przewidzianą na wypadek sytuacji nadzwyczajnych, w których spadkodawca – z uwagi na obawę rychłej śmierci lub inne szczególne okoliczności – nie ma możliwości sporządzenia testamentu w formie […]
W świadomości wielu osób umowa dożywocia kojarzy się wyłącznie z przekazaniem nieruchomości dzieciom czy wnukom w zamian za opiekę. Tymczasem Kodeks cywilny nie nakłada żadnych ograniczeń co do tego, z kim można taką umowę zawrzeć. W praktyce oznacza to, że właściciel nieruchomości może podpisać umowę dożywocia z osobą zupełnie niespokrewnioną – sąsiadką, opiekunką, a nawet […]
Art. 153 Ustawy Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. reguluje kwestie związane z udzielaniem prawa ochronnego na znak towarowy, kiedy to nabywa się prawo wyłącznego używania go w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Jak wygląda zgłoszenie znaku towarowego? W jaki sposób przepisy ustawy zapewniają ochronę jego właścicielowi? Ochrona […]
Choć rozwód stanowi instytucję, której celem jest prawne zakończenie nieudanego małżeństwa, to jego orzeczenie nie jest automatyczne. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, a dokładnie art. 56 § 1 k.r.o., wymaga dla orzeczenia rozwodu wykazania zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego. Jednak nawet jeżeli ten warunek zostanie spełniony, sąd może – a niekiedy musi – odmówić orzeczenia […]
Instytucja warunkowego przedterminowego zwolnienia odgrywa istotną rolę w polityce karnej każdego państwa demokratycznego, stanowiąc punkt styku pomiędzy funkcją represyjną a resocjalizacyjną kary pozbawienia wolności. Jej celem jest umożliwienie osobom skazanym na długoterminową izolację stopniowego powrotu do życia w społeczeństwie pod warunkiem, że spełniają określone wymogi formalne i materialne. Zasady udzielania takiego zwolnienia określają art. 77 […]
Prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości opiera się na prawdzie – tej, która zostaje ustalana w toku postępowania na podstawie wiarygodnych dowodów, w tym zeznań świadków. Właśnie dlatego polski Kodeks karny przewiduje penalizację zarówno składania fałszywych zeznań, jak i zatajania prawdy, jako czynów godzących w fundamenty procesu. W artykule przybliżamy kluczowe zagadnienia związane z odpowiedzialnością karną z […]
Przestępstwo niealimentacji uregulowane w art. 209 Kodeksu karnego to jedno z najbardziej praktycznie relewantnych przestępstw z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, które – mimo pozornie nieskomplikowanej treści – wymaga precyzyjnego ujęcia znamion typu czynu zabronionego oraz odpowiedniego osadzenia w kontekście prawnomaterialnym. Ustawodawca przewidział w tym zakresie zarówno typ podstawowy (§ 1), jak i kwalifikowany (§ […]
Instytucja odwołania darowizny z powodu rażącej niewdzięczności obdarowanego jest wyjątkowym rozwiązaniem prawnym, które ma na celu ochronę darczyńcy przed szczególnie nagannym zachowaniem obdarowanego. Z tego względu jej stosowanie powinno być poddane restryktywnej wykładni. Problematyka ta została szczegółowo przeanalizowana przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 marca 2025 r., sygn. I CSK 233/24, którego najważniejsze […]
Subsydiarny akt oskarżenia to szczególny mechanizm prawny, który umożliwia pokrzywdzonemu wniesienie aktu oskarżenia bezpośrednio do sądu karnego w sytuacji, gdy prokurator – mimo istnienia podstaw do wszczęcia lub kontynuowania postępowania karnego – konsekwentnie odmawia jego prowadzenia. Jego rola w systemie prawa karnego procesowego jest ściśle powiązana z konstytucyjnym prawem obywatela do sądu (art. 45 ust. […]
Obowiązek pracodawcy wskazania przyczyny wypowiedzenia Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek uzasadnienia wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony (art. 30 § 4 k.p.). Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, przyczyna ta musi być konkretna, rzeczywista i poddająca się weryfikacji w postępowaniu sądowym. W postanowieniu z 19 listopada 2024 r. (sygn. I PSK 62/24) Sąd […]