Dyscyplinarne zwolnienie z pracy odbywa się w szczególnym trybie. Pracodawca rozwiązuje umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, pod warunkiem spełnienia jednej z trzech przesłanek, o których mowa w Kodeksie Pracy.
Jakie są powody, aby zastosować dyscyplinarne zwolnienie z pracy?
Zgodnie z art. 52§1. podstawą do zwolnienia dyscyplinarnego jest wystąpienie jednego z trzech powodów, który przemawia za rozwiązaniem umowy z pracownikiem w trybie natychmiastowym. Po pierwsze taka okoliczność zachodzi, jeśli pracownik dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.
Za rażące naruszenie obowiązków uznaje się „celowe działania lub zaniechania, lub wynikające z zaniedbania”. Przykładem tego może być m.in. kradzież, spożywanie alkoholu w miejscu pracy lub stawienie się w niej w stanie nietrzeźwości (tyczy się to również spożywania substancji psychoaktywnych).
Kolejną przyczyną zwolnienia dyscyplinarnego jest „popełnienie przestępstwa przez pracownika, co uniemożliwia jego dalsze zatrudnianie na zajmowanym stanowisku, pod warunkiem, że przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem”.
Ostatnią przesłanką jest utrata przez pracownika niezbędnych uprawnień koniecznych do wykonywania zawodu.
Kogo nie można zwolnić dyscyplinarnie?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa dyscyplinarne zwolnienie może dotyczyć każdego pracownika, który dokona naruszeń wskazanych w art. 52 Kodeksu pracy. W związku z tym nawet osoby podlegające specjalnej ochronie tj. np. będące w wieku przedemerytalnym, a nawet pracownice w ciąży również mogą otrzymać takie zwolnienie.
Każdy pracownik, który naruszy swoje obowiązki pracownicze, musi liczyć się z możliwością rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia i z jego winy. Zwolnienie dyscyplinarne a L4: czy pracownik znajdujący się na zwolnieniu lekarskim może otrzymać tzw. dyscyplinarkę? W tej sytuacji również jest to możliwe. Do rozwiązania umowy może dojść np. ze względu na jego nieobecność w pracy przed dostarczeniem zwolnienia.
Kiedy może nastąpić zwolnienie dyscyplinarne?
Zgodnie z art. 52 Kodeksu pracy – pracodawca może rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika w określonych sytuacjach:
- kiedy pracownik dopuści się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych,
- jeśli w czasie trwania umowy o pracę, popełni przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, a przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- jeśli pracownik ze swojej winy utracił uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Zwolnienie dyscyplinarne jest możliwe przy każdym rodzaju umowy o pracę, a więc zarówno na okresie próbnym, na zastępstwo, na czas określony i nieokreślony.
Za jakie przewinienia można otrzymać tzw. dyscyplinarkę?
W świetle obowiązujących przepisów zwolnionym dyscyplinarnie można zostać za wykonywanie obowiązków służbowych pod wpływem alkoholu lub środków odurzających. Może to również nastąpić wskutek przekazywania poufnych informacji do konkurencji lub działanie niezgodne z regulaminem pracy, a także działanie na niekorzyść pracodawcy. Kwalifikują się do tego także notoryczne nieusprawiedliwione spóźnienia lub nieusprawiedliwione nieobecności w pracy.
Pracodawca może zwolnić dyscyplinarnie pracownika, gdy dowie się o okolicznościach uzasadniających takie rozwiązanie stosunku pracy. Oświadczenie powinno być dokonane na piśmie i spełniać wszelkie wymogi formalne. Powinno zawierać przyczynę uzasadniającą zwolnienie i pouczyć o prawie do złożenia odwołania do sądu pracy. Informacja o takim trybie zwolnienia nie ulega przedawnieniu.
Jakie są konsekwencje zwolnienia dyscyplinarnego dla pracownika?
Jakie skutki ma zwolnienie dyscyplinarne? Konsekwencje tego rodzaju zdarzenia to przede wszystkim:
- umieszczenie wpisu o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika w jego świadectwie pracy — będzie to bezpośrednio rzutować na możliwości związane z poszukiwaniem pracy, zapisu nie można usunąć;
- utrata prawa do zasiłku dla osób bezrobotnych;
- brak możliwości uzyskania odprawy za zwolnienie;
- utrata prawa do dni wolnych przeznaczonych na poszukiwanie pracy.
Zwolnienie bez okresu wypowiedzenia powoduje również ogromną ilość stresu i liczne trudności związane ze znalezieniem nowego zatrudnienia. Osoba, która je otrzyma, nie musi umieszczać o tym informacji w CV. Jednak musi przed podjęciem nowej pracy przedstawić potencjalnemu pracodawcy świadectwo pracy, w którym znajdzie się zapis informujący o zdarzeniu. Zwolniony musi także liczyć się z faktem, że bardzo często tzw. dyscyplinarka powoduje odrzucenie kandydatury na dane stanowisko.
Po jakim czasie przedawnia się zwolnienie dyscyplinarne?
Kiedy przedawnia się zwolnienie dyscyplinarne? Świadectwo pracy jest dokumentem, w którym umieszcza się zapis o zwolnieniu bez wypowiedzenia. Jednak warto wiedzieć, że wpis nie podlega usunięciu, a więc się nie przedawnia. Pracownik, który otrzyma dyscyplinarkę, przez całą karierę będzie zmagać się z jej konsekwencjami.
Dyscyplinarne zwolnienie z pracy – rozwiązanie umowy
Kiedy pracodawca dowiaduje się o przewinieniu popełnionym przez pracownika, ma maksymalnie miesiąc na rozwiązanie umowy. W przeciwnym wypadku będzie to niezgodne z prawem. Jeśli zwolnienie dyscyplinarne następuje z powodu rażącego naruszenia obowiązków pracowniczych, to na pracodawcy spoczywa kwestia udowodnienia tego. Jeżeli jednak następuje to z powodu popełnienia przez pracownika przestępstwa, pracodawca może wypowiedzieć umowę nawet w trakcie przebywania pracownika na urlopie wychowawczym lub wypoczynkowym.
Dyscyplinarne zwolnienie z pracy dotyczy nie tylko pracowników zatrudnionych w ramach umowy o pracę, ale także umowy na czas określony, zastępstwo, czy okres próbny. W tym zakresie przepisy Kodeksu Pracy odnoszą się również do pracowników szczególnie chronionych przepisami prawa.
Zwolnienie dyscyplinarne – co może zrobić pracownik?
W sytuacji kiedy pracownik nie zgadza się z decyzją pracodawcy, istnieje możliwość odwołania się od niej do sądu pracy. Jeśli pracodawca nie jest w stanie udowodnić winy pracownika, ten ma szanse na wygranie sprawy.
Sąd uzna takie zwolnienie za nieważne jeśli pracodawca przekroczył termin jego wystawienia, nie udzielił go w formie pisemnej lub nie poinformował o nim pracownika.
Jakie odszkodowanie przysługuje za niesłuszne zwolnienie dyscyplinarne?
Nie zawsze zwolnienie bez wypowiedzenia ma słuszny i uzasadniony charakter lub jest realizowane zgodnie z prawem. Co zrobić w takiej sytuacji? Jak zrekompensować skutki zdarzenia, którym jest zwolnienie dyscyplinarne? Pracownik może złożyć odwołanie i to często wybierane przez nich rozwiązanie.
Wielu z nich decyduje się też walczyć o odszkodowanie za niesłuszne zwolnienie dyscyplinarne. Na co mogą liczyć, jeśli rekompensata zostanie im przyznana? W takiej sytuacji przysługuje im świadczenie w kwocie wynagrodzenia za czas wypowiedzenia lub w kwocie równej wynagrodzeniu za czas, do którego umowa miała trwać, jednak nie więcej niż za 3 miesiące (przy umowie na czas określony lub umowie na czas wykonywania określonej pracy).
