Zgodnie z definicją piecza zastępcza jest rodzinną lub instytucjonalną formą opieki sprawowaną nad dziećmi w przypadku niemożności zapewnienia im opieki i wychowania przez rodziców. Jakie są przesłanki umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej, a także jakie prawa i obowiązki ma rodzina zastępcza?
Przesłanki umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej
Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej może nastąpić wyłącznie wówczas, gdy wcześniej zastosowano inne środki i formy pomocy rodzicom dziecka, a które nie doprowadziły do usunięcia stanu zagrożenia dobra dziecka, a w szczególności zagrożenia jego życia lub zdrowia. Należy również podkreślić, że umieszczenie dzieci w pieczy zastępczej wbrew woli rodziców wyłącznie z powodu ubóstwa jest niedopuszczalne.
Dziecko zostaje umieszczone w pieczy zastępczej do momentu spełnienia warunków, który umożliwią im powrót do rodziny lub do momentu umieszczenia ich w rodzinie przysposabiającej.
Sąd może powierzyć sprawowanie pieczy zastępczej małżonkom lub osobie, którzy są wstępnymi labo rodzeństwem dziecka. Funkcję tę mogę pełnić także osoby, które nie są wstępnymi ani rodzeństwem dziecka, ale są wpisane do rejestru osób zakwalifikowanych do jej pełnienia, jako rodzina zastępcza zawodowa, rodzina zastępcza niezawodowa albo prowadzących rodzinny dom dziecka.
Prawa i obowiązki rodziny zastępczej
Rodzina zastępcza ma obowiązek i prawo wykonywania bieżącej pieczy nad dzieckiem w kwestii jego wychowania i reprezentowania w tych sprawach, a zwłaszcza w dochodzeniu świadczeń przeznaczonych na zaspokajanie jego potrzeb. Rodzina zastępcza zawsze kieruje się dobrem dziecka, a w szczególności jego prawem do wiedzy o swoim pochodzeniu i podtrzymywaniem kontaktu z rodziną naturalną. Szanuje jego godność i ochrania przed wszelkimi formami przemocy.
Rodzina zastępcza zapewnia dziecku odpowiednie warunki bytowe i rozwojowe. Daje także możliwość zaspokajania indywidualnych potrzeb dziecka w zależności od jego stanu zdrowia i poziomu rozwoju. Zapewnia również właściwą edukację i rozwój zainteresowań oraz odpowiednie warunki do odpoczynku i organizacji czasu wolnego.
