Podział majątku wspólnego po rozwodzie to jedna z kluczowych i najbardziej skomplikowanych spraw pomiędzy małżonkami, czy też byłymi małżonkami. Kancelaria Adwokacka Cejrowski działająca na terenie miast: Gdańsk, Sopot, Gdynia, Tczew, Starogard Gd. i innych, oferuje kompleksową pomoc prawną w sprawach o podział majątku. Proces ten często jest źródłem licznych nieporozumień i niejasności, dlatego profesjonalne wsparcie doświadczonych prawników z zakresu prawa cywilnego jest kluczowe. Właściwe przeprowadzenie procedury wymaga znajomości przepisów prawa oraz bogatego orzecznictwa sądowego. W praktyce postępowanie w zakresie podziału majątku wspólnego nie polega jedynie na umownym podziale składników majątku między małżonkami. Najczęściej decyzja o podziale majątku po rozwodzie leży w gestii sądu, który ma obowiązek ustalenia, co wchodzi w skład majątku wspólnego, a co nie.
Kto ma decydujące zdanie w sprawie majątku wspólnego?
W postępowaniu o podział majątku wspólnego to sąd ustala skład i wartość majątku, który podlega podziałowi i nie jest związany twierdzeniami każdego z małżonków. Nawet jeśli jedna ze stron twierdzi, że określony składnik majątku należy do niej, sąd ma prawo ustalić, że jest to część majątku wspólnego. Jak stwierdził Sąd Okręgowy w Poznaniu w postanowieniu z dnia 26 marca 2019 roku (sygn. akt XV Ca 1334/18), sąd ma prawo obalić domniemanie prawne wynikające z wpisu w księdze wieczystej i ustalić, że dany składnik majątku wchodzi w skład majątku wspólnego, nawet jeżeli formalnie jest wpisany jako własność tylko jednego z małżonków. Potwierdza to również zasada, że obowiązek sądu w tym zakresie jest szerszy niż ustalenia oparte wyłącznie na twierdzeniach stron.
Czy sąd prowadzi postępowanie dowodowe samodzielnie z urzędu?
Wbrew częstym przekonaniom, sąd nie jest zobowiązany do prowadzenia z urzędu postępowania w celu wykrycia wszystkich składników majątku wspólnego. Jak wynika z postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 28 lutego 2019 roku (sygn. akt II Ca 2342/18), obowiązkiem sądu jest jedynie ustalenie składu majątku wspólnego w oparciu o dowody przedstawione przez strony. Oznacza to, że sąd nie będzie prowadził własnych poszukiwań majątku, jeśli małżonkowie nie wskażą wszystkich składników. Strony muszą samodzielnie przedstawić pełne informacje o swoim majątku, a sąd może jedynie zwrócić uwagę na konieczność podania wszystkich elementów majątku wspólnego.
Skład majątku osobistego – czy jest przedmiotem ustaleń sądu?
Sąd, prowadząc postępowanie o podział majątku wspólnego, nie rozstrzyga o tym, jakie składniki wchodzą w skład majątków osobistych każdego z małżonków. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 17 maja 2018 roku (sygn. akt V CSK 321/17), „w sprawie o podział majątku wspólnego sąd nie rozstrzyga o składzie majątku odrębnego małżonków”. Oznacza to, że przedmiotem postępowania jest wyłącznie majątek wspólny, a kwestie przynależności poszczególnych składników do majątku osobistego pozostają poza kognicją sądu.
Moment ustalenia składu majątku wspólnego
Kolejna kluczowa kwestia dotyczy tego, według jakiej daty sąd ustala skład majątku wspólnego. Sąd ustala skład majątku według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej małżeńskiej, natomiast wartość majątku ustalana jest według cen obowiązujących w dniu orzekania o podziale. Potwierdził to Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 28 stycznia 2015 roku (sygn. akt II CSK 322/14), w którym wskazano, że „podział majątku wspólnego następuje przy uwzględnieniu jego wartości z dnia dokonywania podziału, ale według stanu istniejącego w chwili ustania wspólności majątkowej”.
Co w sytuacji, gdy składnik majątku został zbyty?
Jeżeli po ustaniu wspólności majątkowej jeden z małżonków bezprawnie zbył składnik majątku wspólnego, sąd jest zobowiązany uwzględnić ten składnik (lub jego równowartość) w podziale majątku. W postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 2014 roku (sygn. akt V CSK 315/13) stwierdzono, że „w przypadku składników majątkowych wchodzących w skład majątku wspólnego w dniu ustania tej wspólności, następnie zbytych bezprawnie przez jednego z małżonków przed podziałem majątku wspólnego, sąd powinien uwzględnić je w podziale majątku, biorąc pod uwagę ich stan z chwili ustania wspólności ustawowej, zaś wartość z chwili orzekania”.
Podsumowanie
Podział majątku po rozwodzie to proces, który wymaga dużej staranności oraz wsparcia ze strony profesjonalnego i doświadczonego adwokata lub radcy prawnego. Kancelaria Adwokacka Cejrowski w Gdańsku, Sopocie, Gdyni, Tczewie i Starogardzie Gd. zapewnia swoim klientom kompleksową pomoc w zakresie prawa rodzinnego i cywilnego, skutecznie reprezentując ich interesy na każdym etapie postępowania. Sąd ustala skład i wartość majątku wspólnego z urzędu, jednak nie prowadzi własnych dochodzeń, co oznacza, że to na małżonkach spoczywa obowiązek wskazania wszystkich składników majątku i co szczególnie istotne, udowodnienie swoich twierdzeń. Kancelaria Cejrowski oferuje pełne wsparcie prawne, pomagając w skutecznym rozwiązaniu sprawy o podział majątku.
