Czym jest przyznanie się do winy? Przepis art. 335§ 1 k.p.k. – daje Oskarżonemu możliwość przyznania się do winy – już na etapie postępowania przygotowawczego. Co w takiej sytuacji powinien zrobić prokurator? Jakie inne okoliczności przewidują przepisy w sprawie dobrowolnego poddania się karze?
Przyznanie się do winy – co warto wiedzieć?
Jeżeli oskarżony przyznaje się do winy, a w świetle jego wyjaśnień okoliczności popełnienia przestępstwa i wina nie budzą wątpliwości, a postawa oskarżonego wskazuje, że cele postępowania zostaną osiągnięte, można zaniechać przeprowadzenia dalszych czynności.(…). Prokurator, zamiast z aktem oskarżenia, występuje do sądu z wnioskiem o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar lub innych środków przewidzianych za zarzucany mu występek, uwzględniających również prawnie chronione interesy pokrzywdzonego. Uzgodnienie może obejmować także wydanie określonego rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu.
Drugą możliwość dobrowolnego poddania się karze przewiduje przepis art. 387 k.p.k. – do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej oskarżony, któremu zarzucono przestępstwo zagrożone karą nieprzekraczającą 15 lat pozbawienia wolności, może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary(…).
Cofnięcie dobrowolnego poddania się karze – czy jest możliwe?
Sąd Najwyższy, w wyroku z dnia 05 lutego 2013 roku, sygn. akt III KK 252/12 – uznał, że – jeżeli oskarżony wyraził zgodę na wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy, ma on prawo, aż do wydania takiego wyroku, wypowiedzieć się co do wszystkich jego elementów, a nawet, jeżeli propozycje prokuratora uzna za niekorzystną, cofnąć wyrażoną wcześniej zgodę na rozpoznanie sprawy w zaproponowanym przez oskarżyciela publicznego trybie.
Oprócz powyższego przywołać należy również pogląd doktryny, dopuszczający możliwość „odwołania przyznania się do winy”.
Oskarżony musi mieć zapewnioną możliwość wycofania zgody na skazanie bez rozprawy także po wniesieniu przez prokuratora wniosku, a nawet na posiedzeniu sądu w przedmiocie tego wniosku. Tylko wówczas, gdy zgoda oskarżonego na skazanie będzie aktualna w chwili wyrokowania przez sąd, można mówić o dobrowolnej rezygnacji przez oskarżonego z przysługujących mu praw procesowych (por. S. Steinborn, Odwoływalność oświadczenia woli a porozumienia w polskim procesie karnym, Palestra 2001, z. 7–8, s. 29–59) (tak Steinborn S. (red.), Grajewski J., Rogoziński P., Kodeks Postępowania Karnego. Komentarz do wybranych przepisów).
