Przemoc domowa, czyli znęcanie się nad bliskimi, zostało uregulowane w przepisach kodeksu karnego. Może mieć ona zarówno charakter fizyczny, jak i psychiczny i jest to poważny problem społeczny. W związku z tym warto mieć świadomość tego, jakie zachowania kwalifikują się do przemocy domowej oraz jakie konsekwencje to za sobą niesie i jakie prawa przysługują ofiarom.
Przemoc domowa – art. 207 kodeksu karnego
Zgodnie z art. 207 – psychiczne lub fizyczne znęcanie się nad osobą najbliższą, lub nad inną osobą Czym jest przemoc domowa? Kodeks karny, w art. 207. definiuje ją jako psychiczne lub fizyczne znęcanie się nad osobą najbliższą, lub nad inną osobą pozostającą w stałym, lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy. Popełniający przestępstwo podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą nieporadną ze względu na jej wiek, stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Art. 207 § 2 k.k. stanowi, że jeżeli czyn ten (znęcanie się psychiczne lub fizyczne) połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat. Z kolei, jeśli następstwem tego rodzaju przemocy jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, wówczas sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 2 do 15 lat.
Przepisy kodeksu karnego określają osobę najbliższą jako małżonka, wstępnego, zstępnego, rodzeństwo, powinowatego w tej samej linii lub stopniu, jak również osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz jej małżonka, a także osobę pozostającą we wspólnym pożyciu.
Rodzaje przemocy w rodzinie — przemoc psychiczna i fizyczna
Wyróżnia się dwa rodzaje przemocy w rodzinie: przemoc psychiczną oraz fizyczną. Obie są kwalifikowane jako czyny o charakterze przestępczym, a za ich popełnienie grożą poważne konsekwencje. Warto mieć świadomość, jak mogą się przejawiać. Wówczas istnieje możliwość odpowiednio wczesnego zorientowania się w tym, że jest się ofiarą i zareagowania w celu ochrony i zabezpieczenia swojego dobra.
Przemoc psychiczna w rodzinie — jak się przejawia?
Czym jest przemoc psychiczna w rodzinie? Do zachowań noszących znamiona tego przestępstwa zalicza się m.in. umniejszanie poczucia wartości osoby poszkodowanej, wulgaryzmy i wyzwiska, krzyczenie na ofiarę, a także stosowanie wobec niej gróźb. Działania te mogą mieć różny charakter, nasilenie i częstotliwość. Należy jednak mieć świadomość, że wpływają bezpośrednio na stan zdrowia psychicznego ofiary i mogą prowadzić do różnego rodzaju zaburzeń, w tym nawet do targnięcia się na swoje życie.
Przejawy przemocy fizycznej w rodzinie
Przykładami znęcania się fizycznego jest przede wszystkim naruszanie nietykalności cielesnej, bicie czy popychanie. Mogą one dotyczyć, podobnie jak przemoc psychiczna, osób w różnym wieku i o różnych rolach w rodzinie — dzieci, rodziców, dziadków. Niezależnie od tego, kto jest ofiarą przemocy fizycznej, należy jak najszybciej zareagować. Działania agresora mogą eskalować, a w konsekwencji doprowadzić do stanu zagrożenia zdrowia i życia.
Prawa ofiar przemocy domowej
Ofiary przemocy domowej często wstydzą się przyznać do tego, przez co przechodzą. Należy jednak pamiętać, że nie można dawać oprawcom przyzwolenia na tego typu zachowania. W Polsce istnieją liczne instytucje, do których mogą zwrócić się ofiary. Brak reakcji może doprowadzić do znacznego pogorszenia się stanu zdrowia fizycznego i psychicznego, a także wkrótce sprawić, że skala agresji słownej i fizycznej znacznie wzrośnie.
Warto w związku z tym znać prawa ofiar przemocy domowej i wiedzieć, jak można z nich skorzystać. Wśród uprawnień znajdują się m.in.:
● prawo do zgłoszenia popełnienia przestępstwa na policji i w prokuraturze,
● prawo do założenia niebieskiej karty,
● prawo do ochrony i wydania zakazu zbliżania się,
● prawo do zakazania sprawcy wstępu do mieszkania.
Oprócz tego pomoc ofiarom przemocy domowej obejmuje też udzielanie wsparcia społecznego i psychologicznego. Zajmują się tym różnego rodzaju organizacje, które nie pobierają od pokrzywdzonych środków za udzieloną pomoc. Mogą ułatwić proces odejścia od agresora, znalezienia nowego miejsca zamieszkania, ale też skorzystanie z terapii po przebytych traumach.
Sprawa karna o znęcanie — czym jest? Ile trwa?
Sprawa karna o znęcanie, a konkretnie jej zainicjowanie, to kolejne prawo ofiary przemocy domowej. Może ona pociągnąć do odpowiedzialności sprawcę przestępstwa, a tym samym zwiększyć szansę na to, że zostaną wobec niego wyciągnięte konsekwencje.
Czym jest sprawa karna o znęcanie? Ile trwa? Jest to proces wytoczony przeciwko sprawcy. To, ile potrwa, zależy od wielu czynników, w tym od stopnia skomplikowania danego przypadku, czy ilości pracy w danym sądzie.
Czy można uzyskać odszkodowanie za znęcanie psychiczne?
Można uzyskać odszkodowanie za znęcanie psychiczne. W jego ramach ofierze przysługuje rekompensata doznanych cierpień: utraty jakości życia, szans na rozwój w poszczególnych dziedzinach. Można otrzymać również zwrot środków wydanych na leczenie, terapię, wsparcie psychologiczne.
Pomoc prawna przy przemocy psychicznej w rodzinie polega m.in. na zabezpieczeniu interesów ofiary, sporządzeniu strategii działania oraz wytoczeniu procesu przeciwko sprawcy. Ze względu na duży ładunek emocjonalny i stopień skomplikowania tego rodzaju procedur, warto skorzystać z usług prawnika z doświadczeniem w sprawach przemocy w rodzinie, w ramach których ofiara otrzyma wsparcie merytoryczne na poszczególnych etapach działania.