Zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. Polska musi zaimplementować do krajowego prawa ową Dyrektywę o ochronie sygnalistów w firmach. Jaką funkcję pełni sygnalista i czego dokładnie dotyczyć będzie wprowadzane prawo?
Kim jest sygnalista w firmie?
Sygnalista jest osobą prawnie chronioną, która zgłasza nieprawidłowości w przedsiębiorstwie. Projekt ustawy przewiduje, że pracodawca zatrudniający co najmniej 50 pracowników będzie zobligowany do wdrożenia procedur ochrony sygnalistów.
Projekt ustawy przewiduje jego wdrożenie po 14 dniach od dnia ogłoszenia. Przepisy ustawy będą miały szerszy wydźwięk, niż sama dyrektywa. Pracodawca będzie mógł dodatkowo ustanowić zgłaszanie także innych naruszeń, a więc dotyczących wewnętrznych regulacji lub standardów.
Rejestr i regulamin zgłoszeń
Pracodawca będzie zobowiązany do ustanowienia wewnętrznego regulaminu zgłoszeń, w którym będzie musiał zawrzeć:
- podmiot wewnętrzny upoważniony do przyjmowania zgłoszeń,
- sposób, w jaki zgłoszenia będą przekazywane,
- informacje dotyczące zgłoszeń anonimowych,
- podmiot uprawniony do weryfikacji zgłoszeń, a także komunikacje z podmiotem zgłaszającym,
- obowiązek potwierdzenia zgłoszenia w określonym terminie i podjęcie stosownych działań,
- informacja zwrotna,
- tryb dokonywania zgłoszeń zewnętrznych.
Rejestr zgłoszeń musi z kolei zawierać numer i przedmiot sprawy, datę zgłoszenia i informacje o podjętych w związku z tym działaniach, a także datę zakończenia sprawy.
Prawo będzie przewidywało także możliwość dokonywania zgłoszeń zewnętrznych. Organem centralnym będzie w tym przypadku Rzecznik Praw Obywatelskich.
Ochrona sygnalisty
W projekcie ustawy przewiduje się sankcje za utrudnianie dokonania zgłoszenia lub dokonywanie działań w odwecie do sygnalisty, a także w przypadku naruszenia obowiązku zachowania poufności dotyczącej tożsamości sygnalisty. Sankcjom podlega także osoba, która dokonując zgłoszenia nieprawidłowości w firmie, powołał się na nieprawdziwe informacje.
Projekt ustawy przewiduje 3 metody dokonywania zgłoszenia: zgłoszenia wewnętrzne, zgłoszenia zewnętrzne do właściwego organu publicznego lub ujawnienie publiczne, które polega na zgłoszeniu nieprawidłowości w firmie do mediów.
