Domniemanie niewinności jest zasadą konstytucyjną, o której stanowi art. 42 ust. 3. Ponadto stosownie do treści przepisu art. 5 k.p.k. – oskarżonego uważa się za niewinnego, dopóki wina jego nie zostanie udowodniona i stwierdzona prawomocnym wyrokiem. Niedające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść oskarżonego.
Domniemanie niewinności – o tym warto wiedzieć
Domniemanie niewinności jest domniemaniem prawnym wzruszalnym . Można je obalić jedynie przez wykazanie winy oskarżonego, a więc przez wydanie prawomocnego wyroku skazującego lub warunkowo umarzającego postępowanie
Sąd przystępując do rozpoznania każdej sprawy winien zakładać, że oskarżony musi zostać uniewinniony, jeżeli przedstawione w przewodzie sądowym dowody nie pozwolą sądowi powziąć przekonania, iż wina została udowodniona w sposób wyłączający wszelkie wątpliwości( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 grudnia 2011 roku, sygn. akt II AKa 382/11).
Konsekwencje domniemania niewinności
Jedna z podstawowych konsekwencji zasady domniemania niewinności dotyczy rozłożenia ciężaru dowodu (ciężaru dowodowego) w procesie karnym. Ponieważ oskarżony, z racji przysługującego mu domniemania, nie musi dowodzić swojej niewinności, powinność dowodzenia (przeprowadzenia przeciwdowodu) spoczywa na tym, w czyim interesie pozostaje obalenie tego domniemania czyli np. Organów Ścigania.
