Skarga pauliańska zgodnie z definicją jest rodzajem powództwa, którego treścią jest żądanie uznania danej czynności prawnej za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela, którego sytuacja pogorszyła się wskutek tej czynności.
Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika, tj.
- Gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeśli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć,
- Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeśli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.
- Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.
- Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli korzyść majątkową uzyskał przedsiębiorca pozostający z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych, domniemywa się, że było mu wiadome, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.
Przesłankami dopuszczalności powództwa są zatem:
- Roszczenie wierzyciela zaskarżalne przed sądem,
- Dłużnik jest niewypłacalny ze względu na podjęte czynności prawne,
- Dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela,
- O fakcie wiedziała osoba trzecia, lub mogła się o nim z łatwością dowiedzieć.
O jakich czynnościach prawnych najczęściej mowa?
Czynności prawne naruszające interesy wierzyciela w takim przypadku to przede wszystkim umowa darowizny, umowa dożywocia, umowa przekazania gospodarstwa rolnego następcy, czy umowa sprzedaży.
