Nowelizacja Kodeksu karnego z 2011 roku penalizuje przestępstwo stalkingu jako uporczywego nękania. Okazuje się, że jego ofiarą każdego roku może padać nawet kilka tysięcy Polek i Polaków. Czym dokładnie jest tego rodzaju czyn? Na czym może polegać i jaka kara grozi za jego popełnienie? Gdzie ofiara uporczywego nękania może szukać wsparcia?
Stalking – definicja
Czym jest stalking? Definicja tego zjawiska nie jest wprost wyrażona w polskim prawie karnym. Jednak można odpowiedzieć sobie na pytanie, co to jest stalking, na czym polega i w jaki sposób można go doświadczyć w różnych środowiskach. Słowo stalking pochodzi z języka angielskiego, gdzie oznacza m.in. podchody lub tropienie. W rzeczywistości to powtarzające się, uporczywe prześladowanie. Może się ono wyrażać w różnych czynnościach. Mają na celu udręczenie, utrapienie i niepokojenie pokrzywdzonego lub osoby jej najbliższej.
Jakie zachowania mogą być uznane za uporczywe nękanie? Będą to m.in.:
- wysyłanie listów i telefonowanie,
- nachodzenie ofiary w różnych miejscach – stalking w pracy, w domu, w miejscach publicznych,
- śledzenie ofiary,
- podszywanie się pod inną osobę,
- robienie ofierze zdjęć z ukrycia.
Tego typu czyny uznaje się za uporczywe nękanie, kiedy są powtarzane. Często sprawca przestępstwa realizuje je łącznie, dając ofierze poczucie osaczenia. Takie działanie wywiera negatywny wpływ na poczucie bezpieczeństwa i zdrowie psychiczne osoby nękanej.
Uporczywe nękanie – Kodeks karny
Jak prawo odnosi się do zjawiska, jakim jest uporczywe nękanie? Kodeks karny w art. 190a wskazuje, że to zjawisko związane z nękaniem danej osoby lub jej najbliższego, które powoduje uzasadnione poczucie zagrożenia, poniżenia, udręczenia lub w istotny sposób narusza prywatność. Stalking może przejawiać się też m.in. w podszywaniu pod inną osobę lub wykorzystywaniu jej danych w celu wyrządzenia szkody majątkowej bądź osobistej.
Jakie są kary za stalking?
Kary za stalking są wymierzane przez sąd, a samo ściganie przestępstwa nękania co do zasady rozpoczyna się na wniosek pokrzywdzonego. Stalker może zostać pozbawiony wolności na okres od 6 miesięcy do 8 lat. Jeśli jednak w wyniku jego działania pokrzywdzony targnie się na swoje życie, kara będzie wynosiła od minimum 2 do nawet 15 lat. Sąd może orzec wobec sprawcy również inne kary, w tym ograniczenie wolności, grzywnę lub kary mieszane.
Ofiara przestępstwa może domagać się od sprawcy także odszkodowania za stalking jako rekompensaty za wyrządzone jej szkody. W takiej sytuacji jest konieczne zainicjowanie procedury przed sądem. Wysokość rekompensaty przyznanej w danej sytuacji zależy od specyfiki sprawy. Z reguły istnieje możliwość uzyskania od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych odszkodowania.
Uporczywe nękanie – gdzie zgłosić?
Doświadczyłeś uporczywego nękania? Gdzie zgłosić przestępstwo? Przede wszystkim pamiętaj, że musisz zadbać o swoje bezpieczeństwo i unikać eskalacji problemów. Nie konfrontuj się bezpośrednio ze sprawcą, ponieważ nie znasz jego zamiarów. Zamiast tego skorzystaj z możliwości zgłoszenia popełnienia przestępstwa na policji lub w prokuraturze.
Pomoc dla ofiar stalkingu jest udzielana nie tylko przez wspomniane służby i organy. Możesz jej szukać również w różnych fundacjach i stowarzyszeniach. Zapewniają one m.in. pomoc psychologiczną ofiarom przestępstwa.
Pomoc adwokata po zgłoszeniu stalkingu
Warto rozważyć również skorzystanie z pomocy adwokata po zgłoszeniu stalkingu. Prawnik poinformuje Cię, jakie są Twoje prawa związane z konkretnymi zdarzeniami. Przeanalizuje całą sprawę, omówi kwalifikację czynu i pomoże we właściwym miejscu zgłosić popełnienie przestępstwa.
Przygotuje Cię również merytorycznie do całej sprawy, w tym do postępowania sądowego i ewentualnej konfrontacji ze sprawcą na sali rozpraw. W razie potrzeby będzie również reprezentować Twoje interesy podczas postępowania przed sądem lub negocjacji dotyczących odszkodowania. Pełnomocnik zadba także o ochronę Twoich interesów prawnych.
