Zgodnie z art. 26 kodeksu karnego – nie popełnia przestępstwa, kto działa w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego jakiemukolwiek dobru chronionemu prawem, jeżeli niebezpieczeństwa nie można inaczej uniknąć, a dobro poświęcone przedstawia wartość niższą od dobra ratowanego. Nie popełnia przestępstwa także ten, kto ratując dobro chronione prawem w warunkach określonych powyżej, poświęca dobro, które nie przedstawia wartości wyższej od ratowanego dobra.
W razie przekroczenia granic stanu wyższej konieczności, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
Niepoczytalność
Niepoczytalność może być spowodowana chorobą psychiczną, upośledzeniem umysłowym lub innym zakłóceniem czynności psychicznych. Zatem, nie popełnia przestępstwa, kto, z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych, nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem.
Jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania postępowaniem była w znacznym stopniu ograniczona, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.
Powyższych zasad i regulacji nie stosuje się jednak, gdy sprawca wprawił się w stan nietrzeźwości lub odurzenia powodujący wyłączenie lub ograniczenie poczytalności, które przewidywał albo mógł przewidzieć.
Błąd co do faktu, a błąd co do prawa
Zgodnie z art. 28 kk. – nie popełnia przestępstwa, kto pozostaje w usprawiedliwionym błędzie co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego. Chodzi o sytuację, w której sprawca nie jest świadomy, że wystąpiły znamiona czynu zabronionego. Błąd usprawiedliwiony jest wtedy, gdy sprawca nie mógł go uniknąć przy dochowaniu należytej staranności.
Art. 30 kk. stanowi, że nie popełnia przestępstwa, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego bezprawności. Mowa o sytuacji, w której sprawca nie jest świadomy ujemnej oceny prawnej swojego zachowania.
Jeżeli błąd sprawcy jest nieusprawiedliwiony, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.
Pomoc w sprawach karnych
Kancelaria Adwokacka Cejrowski oferuje pomoc prawną w zakresie prawa karnego. Sprawy karne to część specjalizacji, którymi zajmuje się prawnik Paweł Cejrowski.
