Zgodnie z przepisem art. 66 § 1 Kodeksu karnego, sąd może warunkowo umorzyć postępowania karne. Pytanie, jakie przesłanki należy spełnić, aby doszło do warunkowego umorzenia postępowania, a więc na czym ono polega i kiedy jest możliwe?
Warunkowe umorzenie postępowania karnego – na czym polega i jakie są przesłanki?
Uznawane jest za jeden ze środków probacyjnych, realizowanych w celach wychowawczych i szczególnoprewencyjnych. Przede wszystkim służy on resocjalizacji sprawcy przestępstwa.
Przesłankami do zastosowania warunkowego umorzenia postępowania niewątpliwie jest to, że wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne. Można zatem domniemywać, że chodzi o drobne przestępstwa. Nadto okoliczności popełnienia czynu nie mogą budzić wątpliwości.
Co do sprawcy, to nie może być on skazany za umyślne przestępstwo, a jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego i nie popełni kolejnego przestępstwa. Chodzi tu o tzw. pozytywną prognozę kryminologiczną. Co istotne, postępowanie może się zakończyć w taki sposób także, jeśli sprawca był już skazany za przestępstwo nieumyślne, a więc gdy zostało ono popełnione, bo nie zachował on należytej staranności.
Kolejna przesłanka stanowi, że warunkowego umorzenia postępowania karnego nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności. Wynika z tego, że takie rozstrzygnięcie będzie korzystne dla sprawców czynów incydentalnych, gdzie nie ma mowy o wysokiej szkodliwości społecznej.
Jest ono wydawane na okres próby wynoszący od jednego roku do trzech lat. Poza tym sprawca ma również obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w całości albo w części. Jeśli to możliwe, ma również obowiązek zadośćuczynienia lub nawiązki.
