Narodowy Spis Powszechny rozpoczął się w Polsce 1 kwietnia 2021 roku. Jest to obowiązkowe badanie statystyczne dotyczące ludności i mieszkań przeprowadzane przez Główny Urząd Statystyczny raz na 10 lat. Aktualny spis trwa do 30 września 2021 roku. Jakie dane zostają zebrane w jego trakcie i czemu właściwie służy? Jaka kara grozi w przypadku, jeśli ktoś nie weźmie w nim udziału lub udzieli fałszywych informacji?
Jakie dane zostają zebrane w ramach Narodowego Spisu Powszechnego?
Zakres zbieranych informacji określają międzynarodowe rozporządzenia oraz krajowe akty prawne i strategie. W ramach Narodowego Spisu Powszechnego padają pytania dotyczące charakterystyki demograficznej osób (wiek, płeć, stan cywilny, kraj urodzenia i posiadane obywatelstwo). Ustalana jest również aktywność ekonomiczna (bieżący status zatrudnienia, wykonywany zawód, rodzaje pobieranych świadczeń, itp.). Ponadto zbierane są dane na temat: niepełnosprawności, migracji wewnętrznych i zagranicznych, charakterystyki etniczno-kulturowej, gospodarstwa domowego i rodziny, a także stanu i charakterystyki zasobów mieszkaniowych.
Narodowy Spis Powszechny obejmuje terytorium całego kraju.
Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego służą analizie i ocenie zróżnicowania przemian demograficznych i społecznych. Na podstawie tych danych rząd może planować działania i podejmować decyzje gospodarcze i społeczne na kolejne lata.
Spis jest obowiązkowy, w związku z czym osoba, która nie weźmie w nim udziału, zostanie ukarana karą grzywny w wysokości nawet do 5.000,00 złotych (także w przypadku spóźnienia), o czym stanowią art. 57 i 58 Ustawy o statystyce publicznej. Niestety większa odpowiedzialność grozi osobie, która w Narodowym Spisie Powszechnym udzieliła nieprawdziwych informacji. Za to przestępstwo grozi kara nawet dwóch lat pozbawienia wolności.
Zebrane w Spisie dane nie mogą być wykorzystane w celach innych niż statystyczne i chroni je tzw. tajemnica statystyczna. Są one poufne i podlegają szczególnej ochronie prawnej.
